跳转至

4 非经典逻辑

4.1 二阶逻辑

4.1.1 二阶语言与标准语义

  1. 二阶语言 \(\mathscr L^1(S)\) 即二阶逻辑的形式语言,由逻辑符号和非逻辑符号组成

    1. 逻辑符号

      1. 变元集 \(\mathbf{Var} = \mathbf V_r \cup \mathbf V_f \cup \mathbf V_l\)

        1. 变谓词符:\(\mathbf V_r = \{X_i \mid i\in \lambda\}\),用 \(X, Y, Z\) 表示任意变谓词符
        2. 变函数符:\(\mathbf V_f = \{f_i \mid i\in \lambda\}\),用 \(f, g, h\) 表示任意变函数符
        3. 变个体符:\(\mathbf V_l = \{x_i \mid i\in \lambda\}\),用 \(x, y, z\) 表示任意变个体符

        通常用上标表示其类型,例如用 \(X^2\) 表示二元变谓词符

      2. 联结词 \(\neg, \to\) 与量词 \(\forall\)

      3. 括号 \()\)\((\)
    2. 非逻辑符号:令 \(S = \mathbf R \cup \mathbf F \cup \mathbf C\)

      1. 谓词符号集 \(\mathbf R = \{R_i\mid i\in \lambda\}\),用 \(R, Q, H\) 表示任意谓词符号
      2. 函数符号集 \(\mathbf F = \{\varphi_i\mid i\in \lambda\}\),用 \(\varphi, \psi\) 表示任意函数符号
      3. 个体符号集 \(\mathbf C = \{c_i\mid i\in \lambda\}\),用 \(a, b, c\) 表示任意个体符号

      一个二阶语言由非逻辑符号集合 \(S\) 决定.当 \(S = \varnothing\) 时,\(\mathscr L^1(S)\) 可简记为 \(\mathscr L^1\),这是语言中的纯逻辑部分

  2. 二阶逻辑项与公式的句法

    1. 二阶语言 \(\mathscr L^1(S)\) 的类型是从 \(\mathbf V_r \cup \mathbf V_f \cup \mathbf R \cup \mathbf F\) 的正整数集合的函数 \(\Omega: S \to \mathbf Z_+\)
      1. 对每个 \(R \in \mathbf V_r \cup \mathbf R\)\(\Omega(R)\) 称为 \(R\) 的元数,\(R\)\(\Omega(R)\) 元谓词符号
      2. 对每个 \(f \in \mathbf V_f \cup \mathbf F\)\(\Omega(f)\) 称为 \(f\) 的元数,\(f\)\(\Omega(f)\) 元谓词符号
    2. 二阶语言 \(\mathscr L^1(S)\) 的项集 \(\mathcal T(S)\) 归纳定义如下

      \[ \mathcal T(S) \ni t:= x \mid c \mid ft_1t_2\cdots t_{\Omega(f)} \mid \varphi t_1t_2\cdots t_{\Omega(\varphi)} \]

      其中 \(x\in \mathbf V_l, c\in C\)\(f\in \mathbf V_f, \varphi \in \mathbf F\).不含变项的项称作闭项

      二阶语言 \(\mathscr L^1(S)\) 的(合式)公式集 \(\mathcal F(S)\) 归纳定义如下

      \[ \mathcal F(S) \ni \alpha := Xt_1t_2\cdots t_{\Omega(X)} \mid Rt_1t_2\cdots t_{\Omega(R)} \mid \neg \alpha \mid \alpha_1 \to \alpha_2 \mid \forall u \alpha \]

      其中 \(X \in \mathbf V_r , R \in \mathbf R\)\(t_1, t_2, \cdots, t_{\Omega(R)}\) 是项,\(u \in \mathbf{Var}\)

    3. 相关概念

      1. \(\alpha, \beta \in \mathcal F(S), u \in \mathbf{Var}\),则定义常用联结词如下:

        \[ \begin{aligned} \alpha \vee \beta & = \neg \alpha \to \beta \\ \alpha \wedge \beta & = \neg (\alpha \to \neg \beta) \\ \alpha \leftrightarrow \beta & = (\alpha \to \beta) \wedge (\beta \to \alpha) \\ \exists u \alpha & = \neg \forall u \neg \alpha \end{aligned} \]
      2. 原子公式:称形如 \(Rt_1t_2\cdots t_{\Omega(R)}\) 的公式为原子公式,全体原子公式记作 \(\mathbf{At}(S)\)

      3. 自由出现与约束出现:记公式 \(\alpha\) 中自由变元的集合为 \(\mathrm{FV}(\alpha)\),约束变元的集合为 \(\mathrm{BV}(\alpha)\)
      4. 等词:设 \(t, u \in \mathcal T(S)\),定义 \(t = u\)\(\forall X \ (X(t) = X(u))\)
  3. 标准语义

    1. 结构:一个标准结构是 \(\mathfrak A = (A, I)\),其中 \(A\) 是非空集合,称为 \(\mathfrak A\) 的论域,\(I\) 是定义在 \(S\) 上的映射;在不引发歧义的情况下,也可称 \(A\) 为一个标准结构.记 \(A\) 的基数 \(|A|\)\(\mathfrak A\) 的基数,用 \(|\mathfrak A|\) 来表示
      1. 对每个谓词符号 \(R\in \mathbf R, I(R) \subseteq A^{\Omega(R)}\),常用 \(R^\mathfrak A\)\(R^A\) 代替 \(I(R)\)
      2. 对每个函数符号 \(\varphi\in \mathbf F, I(\varphi): A^{\Omega(\varphi)} \to A\)\(A\) 上的 \(\Omega(\varphi)\) 元函数,常用 \(\varphi^\mathfrak A\)\(\varphi^A\) 代替 \(I(\varphi)\)
      3. 对每个常元符号 \(c\in \mathbf C, I(c) \in A\),常用 \(c^\mathfrak A\)\(c^A\) 代替 \(I(c)\)
    2. 模型:一个标准模型是有序对 \(\mathfrak M = (\mathfrak A, \sigma)\),其中 \(\mathfrak A\) 是标准结构,\(\sigma\)\(\mathfrak A\) 中的指派,使得对于每个 \(n\) 元变谓词符 \(X^n \in \mathbf V_r\)\(\sigma(X) \subseteq A^n\);对于每个 \(n\) 元变函数符 \(f^n \in \mathbf V_f\)\(\sigma(f^n): A^n \to A\);对于每个变个体符 \(x \in \mathbf V_l\)\(\sigma(x) \in A\)

      1. 项解释:对任意结构 \(\mathfrak A\) 和模型 \(\mathfrak M = (\mathfrak A, \sigma)\),项 \(t\)\(\mathfrak M\) 中的解释 \(t^\mathfrak M\) 归纳定义为

        \[ \begin{aligned} x^{\mathfrak M} &= \sigma(x) \\ c^{\mathfrak M} &= c^{\mathfrak A} \\ (ft_1t_2\cdots t_{\Omega(f)})^{\mathfrak M} &= \sigma(f)(t_1^{\mathfrak M}, t_2^{\mathfrak M}, \cdots, t_{\Omega(f)}^{\mathfrak M}) \\ (\varphi t_1t_2\cdots t_{\Omega(f)})^{\mathfrak M} &= \varphi^{\mathfrak A}(t_1^{\mathfrak M}, t_2^{\mathfrak M}, \cdots, t_{\Omega(\varphi)}^{\mathfrak M}) \end{aligned} \]
      2. 模型 \(\mathfrak M\) 与公式 \(\alpha\) 的满足关系 \(\mathfrak M \vDash \alpha\) 定义为

        \[ \begin{aligned} \mathfrak M \vDash Xt_1t_2\cdots t_{\Omega(X)} & \textsf{ 当且仅当 } (t_1^{\mathfrak M}, t_2^{\mathfrak M}, \cdots, t_{\Omega(\varphi)}^{\mathfrak M}) \in \sigma(X) \\ \mathfrak M \vDash Rt_1t_2\cdots t_{\Omega(R)} & \textsf{ 当且仅当 } (t_1^{\mathfrak M}, t_2^{\mathfrak M}, \cdots, t_{\Omega(\varphi)}^{\mathfrak M}) \in R^{\mathfrak A} \\ \mathfrak M \vDash \neg \alpha & \textsf{ 当且仅当 } \mathfrak M \nvDash \alpha \\ \mathfrak M \vDash \alpha \to \beta & \textsf{ 当且仅当 } \mathfrak M \nvDash \alpha \textsf{ 或 } \mathfrak M \vDash \beta \\ \mathfrak M \vDash \forall X^n\alpha & \textsf{ 当且仅当任意 } R \subseteq A^n \textsf{ 都有 } (\mathfrak A, \sigma[R/X^n]) \vDash \alpha \\ \mathfrak M \vDash \forall f^n\alpha & \textsf{ 当且仅当任意 } \varphi: A^n \to A \textsf{ 都有 } (\mathfrak A, \sigma[\varphi/f^n]) \vDash \alpha \\ \mathfrak M \vDash \forall x\alpha & \textsf{ 当且仅当任意 } c \in A \textsf{ 都有 } (\mathfrak A, \sigma[c/x]) \vDash \alpha \end{aligned} \]

        其中 \(\sigma[a/x](y) = \left\{\begin{aligned} & a, & y = x \\ & \sigma(y), & y\neq x \end{aligned}\right.\)

  4. 公理系统 \(\mathbf H_2\):二阶语言没有任何能行的演绎系统对标准语义完全,但一阶演绎系统关于二阶语言有自然扩充

    1. 公理与公理模式:在 \(\mathbf H_1\) 附加如下公理

      1. \(\text{A}_6: \forall X\alpha \to \alpha(T/X)\),即将 \(n\) 元变谓词符 \(X\) 替换为 \(T\),后者是对 \(\alpha\)\(X\) 可代入的 \(n\) 元变谓词符号或 \(n\) 元谓词符号
      2. \(\text{A}_7: \forall f\alpha \to \alpha(p/f)\),即将 \(n\) 元变函数符 \(f\) 替换为 \(p\),后者是对 \(\alpha\)\(f\) 可代入的 \(n\) 元变函数符或 \(n\) 元函数符
      3. 概括公理模式 \(\text{A}_8: \exists X \forall x_{1}, x_{2}, \forall x_{2} \cdots \forall x_{n}\left(X\left(x_{1}, x_{2}, \cdots, x_{n}\right) = \alpha\left(x_{1}, \cdots, x_{n}\right)\right), X \notin \mathrm{FV}(\alpha)\)
      4. 选择公理 \(\text{A}_9:\)\(X\)\(n+1\) 元的变谓词符,\(f\)\(n\) 元的变函数符,则有

        \[ \forall X \ (\forall x_1 \forall x_2 \cdots \forall x_n \exists y \ X(x_1, x_2, \cdots, x_n, y) \to \exists f \forall x_1 \forall x_2 \cdots \forall x_n \ X(x_1, x_2, \cdots, x_n, f(x_1, x_2, \cdots, x_n))) \]
    2. 推理规则

      \[ \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha$} \RightLabel{ (gen)} \UnaryInfC{$\forall X\alpha$} \end{prooftree}, \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha$} \RightLabel{ (gen)} \UnaryInfC{$\forall f\alpha$} \end{prooftree} \]

      需要保证 \(X, f\) 不在 \(\alpha\) 的推理中自然出现

    3. 标准语义的性质

      1. \(\mathbf H_2\) 中可靠性定理对二阶语言标准语义成立,但完全性、紧致性与 \(\text{L}\ddot{\mathrm o}\text{wenheim} - \text{Skolem}\) 定理均对其不成立
      2. 标准语义的不完全性定理:令 \(\mathbf H\)\(\mathscr L^1(S)\) 的任一能行可靠的演绎系统,则存在重言式不是 \(\mathbf H\) 中的定理

4.1.2 非标准语义

  1. \(\text{Henkin}\) 语义

    1. 结构:一个 \(\text{Henkin}\) 结构是 \(\mathfrak A^{\mathrm H} = (A, R, F, I)\)
      1. \(A\) 是个体域
      2. \(R\) 是由谓词符号集 \(\mathbf R\) 形成的映射,对任意 \(n \in \mathbf N\) 都有 \(\varnothing \neq R(n) \subseteq \mathcal P(A^n)\)
      3. \(F\) 是由函数符号集 \(\mathbf F\) 形成的映射,对任意 \(n \in \mathbf N\) 都有 \(\varnothing \neq F(n) \subseteq \left\{f \mid f: A^n \to A\right\}\)
      4. \(I\) 是定义在 \(S\) 上的映射
    2. 模型:\(\text{Henkin}\) 语义的描述基本与标准语义相同,而仅在二阶变项与二阶量词方面有区别.设 \(\text{Henkin}\) 模型 \(\mathfrak M^{\mathrm H} = (\mathfrak A^{\mathrm H}, \sigma)\)
      1. 对于指派 \(\sigma\)\(n\) 元变谓词符 \(X^n \in \mathbf V_r\)\(n\) 元变函数符 \(f^n \in \mathbf V_f\),有 \(\sigma(X^n) \in R(n), \sigma(f^n) \in F(n)\)
      2. 模型 \(\mathfrak M^{\mathrm H}\) 与公式 \(\forall X^n\alpha, \forall f^n\alpha\) 的满足关系定义为

        \[ \begin{aligned} \mathfrak M^{\mathrm H} \vDash \forall X^n\alpha & \textsf{ 当且仅当任意 } R \in R(n) \textsf{ 都有 } (\mathfrak A^{\mathrm H}, \sigma[R/X^n]) \vDash \alpha \\ \mathfrak M^{\mathrm H} \vDash \forall f^n\alpha & \textsf{ 当且仅当任意 } \varphi \in F(n) \textsf{ 都有 } (\mathfrak A^{\mathrm H}, \sigma[\varphi/f^n]) \vDash \alpha \end{aligned} \]
  2. 一阶语义

    1. 结构:一个一阶结构是 \(\mathfrak A^{0} = (A, A_1, A_2, (I, P, D))\)
      1. \(A\) 是非空集,对任意 \(n \in \mathbf N\),非空集 \(A_1(n), A_2(n)\)\(n\) 元变谓词符与 \(n\) 元变函数符的取值范围
      2. 对任意 \(n \in \mathbf N\)\(P(n) \subseteq A^n \times A_1(n), D(n): A^n \times A_2(n) \to A\)
    2. 模型:设一阶模型 \(\mathfrak M^{0} = (\mathfrak A^{0}, \sigma)\)

      1. 对于指派 \(\sigma\)\(n\) 元变谓词符 \(X^n \in \mathbf V_r\)\(n\) 元变函数符 \(f^n \in \mathbf V_f\),有 \(\sigma(X^n) \in A_1(n), \sigma(f^n) \in A_2(n)\)
      2. 项解释:对任意结构 \(\mathfrak A^{0}\) 和模型 \(\mathfrak M^{0} = (\mathfrak A^{0}, \sigma)\),项 \(t\)\(\mathfrak M^{0}\) 中的解释 \(t^{\mathfrak M^{0}}\) 归纳定义为

        \[ \begin{aligned} x^{\mathfrak M^{0}} &= \sigma(x) \\ c^{\mathfrak M^{0}} &= c^{\mathfrak A^{0}} \\ (ft_1t_2\cdots t_{\Omega(f)})^{\mathfrak M^{0}} &= D(n)(t_1^{\mathfrak M^{0}}, t_2^{\mathfrak M^{0}}, \cdots, t_{\Omega(f)}^{\mathfrak M^{0}}, \sigma(f)) \\ (\varphi t_1t_2\cdots t_{\Omega(f)})^{\mathfrak M^{0}} &= \varphi^{\mathfrak A^{0}}(t_1^{\mathfrak M^{0}}, t_2^{\mathfrak M^{0}}, \cdots, t_{\Omega(\varphi)}^{\mathfrak M^{0}}) \end{aligned} \]
      3. 模型 \(\mathfrak M^{0}\) 与部分公式的满足关系定义为

        \[ \begin{aligned} \mathfrak M^{0} \vDash Xt_1t_2\cdots t_{\Omega(X)} & \textsf{ 当且仅当 } (t_1^{\mathfrak M^{0}}, t_2^{\mathfrak M^{0}}, \cdots, t_{\Omega(\varphi)}^{\mathfrak M^{0}}, \sigma(X)) \in P(n) \\ \mathfrak M^{0} \vDash Rt_1t_2\cdots t_{\Omega(R)} & \textsf{ 当且仅当 } (t_1^{\mathfrak M^{0}}, t_2^{\mathfrak M^{0}}, \cdots, t_{\Omega(\varphi)}^{\mathfrak M^{0}}) \in R^{\mathfrak A^{0}} \\ \mathfrak M^{0} \vDash \forall X^n\alpha & \textsf{ 当且仅当任意 } R \in D_1(n) \textsf{ 都有 } (\mathfrak A^{0}, \sigma[R/X^n]) \vDash \alpha \\ \mathfrak M^{0} \vDash \forall f^n\alpha & \textsf{ 当且仅当任意 } \varphi \in D_2(n) \textsf{ 都有 } (\mathfrak A^{0}, \sigma[\varphi/f^n]) \vDash \alpha \\ \end{aligned} \]
  3. 标准语义与非标准语义

    1. \(\text{Henkin}\) 语义与标准语义的关系:设 \(\mathfrak A\) 是一个标准结构,\(\mathfrak A^{\mathrm H}\) 是相应的 \(\text{Henkin}\) 结构,则对各指派 \(\sigma\) 与公式 \(\alpha\)\((\mathfrak A, \sigma) \vDash \alpha\) 当且仅当 \((\mathfrak A^{\mathrm H}, \sigma) \vDash \alpha\)
    2. \(\text{Henkin}\) 语义与一阶语义的关系:设 \(\mathfrak A^{0}\)\(\mathscr L^1(S)\) 上的一个一阶结构,则存在一个 \(\text{Henkin}\) 结构 \(\mathfrak A^{\mathrm H}\) 且对 \(\mathfrak A^{0}\) 上的每一个指派 \(\sigma^{0}\) 都有 \(\mathfrak A^{\mathrm H}\) 上的一个指派 \(\sigma^{\mathrm H}\) 使得对 \(\mathscr L^1(S)\) 中的任一个公式 \(\alpha\)\((\mathfrak A^{0}, \sigma^{0}) \vDash \alpha\) 当且仅当 \((\mathfrak A^{\mathrm H}, \sigma^{\mathrm H}) \vDash \alpha\)
      1. \(\mathscr L^1(S)\) 的任意公式 \(\alpha\) 或公式集 \(\Gamma\)\(\alpha\)\(\Gamma\)\(\text{Henkin}\) 有效的当且仅当 \(\alpha\)\(\Gamma\) 是一阶有效的
      2. \(\mathscr L^1(S)\) 的任意公式 \(\alpha\) 或公式集 \(\Gamma\)\(\alpha\)\(\Gamma\)\(\text{Henkin}\) 可满足的当且仅当 \(\alpha\)\(\Gamma\) 是一阶可满足的
    3. \(\text{Henkin}\) 结构(或一阶结构)满足选择公理与概括公理模式,则称其为忠实于 \(\mathbf H_2\) 的,此时 \(\text{Henkin}\) 结构(或一阶结构)具有可靠性、完全性、紧致性并满足 \(\text{L}\ddot{\mathrm o}\text{wenheim} - \text{Skolem}\) 定理

4.2 正规模态逻辑

  1. 模态命题逻辑形式语言的公式集 \(\mathscr{L}_{\square}\) 归纳定义如下

    \[ \mathscr{L}_{\square} \ni \alpha := p \mid \perp \mid \left(\alpha_{1} \wedge \alpha_{2}\right) \mid \left(\alpha_{1} \vee \alpha_{2}\right) \mid \left(\alpha_{1} \rightarrow \alpha_{2}\right) \mid \square \alpha \]

    其中 \(p \in \mathbf{Prop}\),命题变元或 \(\bot\) 统称为原子公式

    1. 归纳定义必然算子 \(\square^{n} \alpha\)\(\square^{0} \alpha=\alpha\)\(\square^{n+1} \alpha=\square \square^{n} \alpha\),可能算子 \(\lozenge \alpha = \neg \square \neg \alpha, \lozenge^{n} \alpha=\neg \square^{n} \neg \alpha\)
    2. 模态公式的性质

      1. \(d(\alpha)\) 表示模态公式 \(\alpha\) 的复杂度,定义为

        \[ \begin{aligned} d(p) & = 0 = d(\bot), &p\in \mathbf{Prop} \\ d(\alpha \circ \beta) & = \max\{d(\alpha), d(\beta)\} + 1, & \circ \in \{\wedge, \vee, \to\} \\ d(\square \alpha) & = d(\alpha) + 1 \end{aligned} \]
      2. \(\mathrm{md}(\alpha)\) 表示模态公式 \(\alpha\) 的模态度,定义为

        \[ \begin{aligned} \mathrm{md}(p) & = 0 = \mathrm{md}(\bot), &p\in \mathbf{Prop} \\ \mathrm{md}(\alpha \circ \beta) & = \max\{\mathrm{md}(\alpha), \mathrm{md}(\beta)\}, & \circ \in \{\wedge, \vee, \to\} \\ \mathrm{md}(\square \alpha) & = \mathrm{md}(\alpha) + 1 \end{aligned} \]
      3. \(\mathrm{SF}(\alpha)\) 表示模态公式 \(\alpha\) 的子公式集合,定义为

        \[ \begin{aligned} \mathrm{SF}(\alpha) & = \{\alpha\}, &\alpha \in \mathbf{At} \\ \mathrm{SF}(\alpha \circ \beta) & = \mathrm{SF}(\alpha) \cup \mathrm{SF}(\beta) \cup \{\alpha \circ \beta\}, &\circ \in \{\wedge, \vee, \to\} \\ \mathrm{SF}(\square \alpha) & = \mathrm{SF}(\alpha) \cup \{\square \alpha\} \end{aligned} \]
      4. 一个代入是一个函数 \(\sigma: \mathbf{Prop} \to \mathscr L_{\square}\),对任意代入 \(\sigma\),函数 \(\widehat \sigma: \mathscr L_{\square} \to \mathscr L_{\square}\) 定义为

        \[ \begin{aligned} \widehat \sigma(\bot) &= \bot \\ \widehat \sigma(p) &= \sigma(p), & p\in \mathbf{Prop} \\ \widehat \sigma(\alpha \circ \beta) &= \widehat \sigma(\alpha) \circ \widehat \sigma(\beta), & \circ \in \{\wedge, \vee, \to\} \\ \widehat \sigma(\square \alpha) &= \square \widehat \sigma(\alpha) \end{aligned} \]

        对公式 \(\alpha(p_1, p_2, \cdots, p_n)\),用 \(\alpha(p_1/\beta_1, p_2/\beta_2, \cdots, p_n/\beta_n)\) 表示用 \(\beta_1, \beta_2, \cdots, \beta_n\) 代入变元 \(p_1, p_2, \cdots, p_n\) 的结果

  2. 框架:\(\mathfrak{F}=(W, R)\),其中 \(W\) 是非空集,\(R \subseteq W \times W\)\(W\) 上的二元关系,称 \(W\) 中元素为可能世界、状态或点,\(R\) 为可及关系

    1. \(w, v \in W\),若 \(w R v\),则称 \(v\)\(w\)\(R-\)后继
      1. 定义 \(R(w)=\{v \in W \mid R w v\}\),即 \(w\)\(R-\)后继集
      2. 称点 \(w\) 是死点当且仅当 \(R(w) = \varnothing\)\(w\) 是活点当且仅当 \(R(w) \neq \varnothing\)
      3. 称点 \(w\) 是自反的当且仅当 \(w \in R(w)\)\(w\) 是非自反的当且仅当果 \(w \notin R(w)\)
    2. 对任意 \(X \subseteq W\),定义 \(R[X]=\bigcup\{R(w) \mid w \in X\}\),且有 \(R^{0}[X]=X, R^{n+1}[X]=R\left[R^{n}[X]\right]\)
  3. \(\text{Kripke}\) 模态逻辑语义学:定义 \(\mathfrak{M}=(W, R, V)\) 为模型,其中 \((W, R)\) 是直觉主义框架,\(V: \mathbf{Prop} \to \mathcal P(W)\)\(\mathfrak{M}\) 中的赋值

    1. 对任意 \(w \in W\) 与公式 \(\alpha\),归纳定义 \(\mathfrak{M}, w \vDash \alpha\)(公式 \(\alpha\) 在模型 \(\mathfrak{M}\) 中状态 \(w\) 上为真)

      1. \(\mathfrak{M}, w \vDash p\) 当且仅当 \(w \in V(p)\)
      2. \(\mathfrak{M}, w \not \vDash \perp\)
      3. \(\mathfrak{M}, w \vDash \alpha \wedge \beta\) 当且仅当 \(\mathfrak{M}, w \vDash \alpha\)\(\mathfrak{M}, w \vDash \beta\)
      4. \(\mathfrak{M}, w \vDash \alpha \vee \beta\) 当且仅当 \(\mathfrak{M}, w \vDash \alpha\)\(\mathfrak{M}, w \vDash \beta\)
      5. \(\mathfrak{M}, w \vDash \alpha \rightarrow \beta\) 当且仅当 \(\mathfrak{M}, w \not \vDash \alpha\) 或者 \(\mathfrak{M}, w \vDash \beta\)
      6. \(\mathfrak{M}, w \vDash \square \alpha\) 当且仅当任意 \(u \in R(w)\) 都有 \(\mathfrak{M}, u \vDash \alpha\)

      \(\mathfrak{M}, w \not \vDash \alpha\) 表示 \(\alpha\)\(\mathfrak{M}\) 中点 \(w\) 上为假.设 \(\Phi\) 为公式集,定义 \(V(\alpha)=\{w \in W \mid \mathfrak{M}, w \vDash \alpha\}\)

      1. 若对任意 \(\alpha \in \Phi\) 都有 \(\mathfrak{M}, w \vDash \alpha\),则记作 \(\mathfrak{M}, w \vDash \Phi\)
      2. \(\mathfrak{M}, w \vDash \lozenge \alpha\) 当且仅当存在 \(u \in R(w)\) 使得 \(\mathfrak{M}, u \vDash \alpha\)
        1. \(\mathfrak{M}, w \vDash \square^{n} \alpha\) 当且仅当 \(R^{n}(w) \subseteq V(\alpha)\)
        2. \(\mathfrak{M}, w \vDash \lozenge^{n} \alpha\) 当且仅当 \(R^{n}(w) \cap V(\alpha) \neq \varnothing\)
    2. 若对任意 \(w \in W\) 都有 \(\mathfrak{M}, w \vDash \alpha\)(即 \(V(\alpha)=W\)),则称 \(\mathfrak{M}\)\(\alpha\) 的模型,记作 \(\mathfrak{M} \vDash \alpha\)

      1. \(\Phi\) 是公式集,若对任意 \(\alpha \in \Phi\) 都有 \(\mathfrak{M} \vDash \alpha\),则记作 \(\mathfrak{M} \vDash \Phi\)
      2. 若对任意赋值 \(V\) 都有 \(\mathfrak{M}, w \vDash \alpha\),则称公式 \(\alpha\) 在框架 \(\mathfrak{F}=(W, R)\)\(w\) 有效,记作 \(\mathfrak{F}, w \vDash \alpha\)
      3. \(\Phi\) 是公式集,若对任意 \(\alpha \in \Phi\) 都有 \(\mathfrak{F}, w \vDash \alpha\),则记作 \(\mathfrak{F}, w \vDash \Phi\)
    3. 若对任意赋值 \(V\) 都有 \(\mathfrak{M} \vDash \alpha\),则称公式 \(\alpha\) 在框架 \(\mathfrak{F}=(W, R)\) 有效,记作 \(\mathfrak{F} \vDash \alpha\)
      1. \(\Phi\) 是公式集,若对任意 \(\alpha \in \Phi\) 都有 \(\mathfrak{F} \vDash \alpha\),则记作 \(\mathfrak{F} \vDash \Phi\)
      2. \(\mathcal{K}\) 是框架类,若对任意 \(\mathfrak{F} \in \mathcal{K}\) 都有 \(\mathfrak{F} \vDash \alpha\),则记作 \(\mathcal{K} \vDash \alpha\)
      3. \(\Phi\) 是公式集,\(\mathcal{K}\) 是框架类,若对任意 \(\mathfrak{F} \in \mathcal{K}\) 都有 \(\mathfrak{F} \vDash \Phi\),则记作 \(\mathcal{K} \vDash \Phi\)
    4. 任给模型 \(\mathfrak{M}=(W, R, V)\),设 \(\varnothing \neq X \subseteq W\),定义 \(\mathfrak{M}\)\(X-\)子模型 \(\mathfrak{M} \upharpoonright X= \left(X, R^{X}, V^{X}\right)\)

      1. \(R^{X}=R \cap(X \times X)\)
      2. 对每个命题变元 \(p \in \operatorname{Prop}, V^{X}(p)=V(p) \cap X\)

      对任意 \(n \geqslant 0\),设 \(X^{n}={\displaystyle \bigcup_{k \leqslant n} R^{k}(w)}\)\(\mathfrak{N}^{n}\)\(\mathfrak{M}\)\(X^{n}-\)子模型.对任意 \(\alpha\),若 \(\operatorname{md}(\alpha) \leqslant n\),则 \(\mathfrak{M}, w \vDash \alpha\) 当且仅当 \(\mathfrak{N}^{n}, w \vDash \alpha\)

    5. \(\mathcal{K}_{0}\) 是由所有框架组成的框架类

      1. 定义公式 \(\alpha\) 的框架类义为 \(\mathbf{Fr}(\alpha)=\{\mathfrak{F} \mid \mathfrak{F} \vDash \alpha\}\),公式集 \(\Gamma\) 的框架类为 \(\mathbf{Fr}(\Gamma)= \bigcap\{\mathbf{Fr}(\alpha) \mid \alpha \in \Gamma\}\)
      2. 框架类 \(\mathcal{K}\) 的逻辑定义为 \(\mathbf{Log} (\mathcal{K})=\{\alpha \mid \mathcal{K} \vDash \alpha\}\)

      框架类的性质

      对任意公式集 \(\Phi, \Phi_{1}, \Phi_{2}\) 与框架类 \(\mathcal{K}, \mathcal{K}_{1}, \mathcal{K}_{2}\)

      1. \(\Phi_{1} \subseteq \Phi_{2}\),则 \(\mathbf{Fr}\left(\Phi_{2}\right) \subseteq \mathbf{Fr}\left(\Phi_{1}\right)\)
      2. \(\mathcal{K}_{1} \subseteq \mathcal{K}_{2}\),则 \(\mathbf{Log} \left(\mathcal{K}_{2}\right) \subseteq \mathbf{Log} \left(\mathcal{K}_{1}\right)\)
      3. \(\Phi \subseteq \mathbf{Log} (\mathbf{Fr}(\Phi))\) 并且 \(\mathcal{K} \subseteq \mathbf{Fr}(\mathbf{Log} (\mathcal{K}))\)
      4. \(\mathbf{Log} (\mathbf{Fr}(\Phi))=\Phi\) 当且仅当存在框架类 \(\mathcal{K}\) 使得 \(\Phi=\mathbf{Log} (\mathcal{K})\)
      5. \(\mathbf{Fr}(\mathbf{Log} (\mathcal{K}))=\mathcal{K}\) 当且仅当存在公式集 \(\Phi\) 使得 \(\mathcal{K}=\mathbf{Fr}(\Phi)\)
  4. 一个正规模态逻辑是模态公式集 \(\mathbf{L}\) 使得

    1. \(\text{tau}\)):所有经典命题逻辑重言式的代入特例都属于 \(\mathbf{L}\)
    2. \(\text{K}\)):\(\square\left(p_{0} \rightarrow p_{1}\right) \rightarrow\left(\square p_{0} \rightarrow \square p_{1}\right) \in \mathbf{L}\)

    \(\mathbf{L}\) 对如下规则封闭

    1. 分离规则(\(\text{mp}\)):如果 \(\alpha \in \mathbf{L}\) 并且 \(\alpha \rightarrow \beta \in \mathbf{L}\),那么 \(\beta \in \mathbf{L}\)
    2. 代入规则(\(\text{sub}\)):如果 \(\alpha \in \mathbf{L}\),那么对任意代入 \(\sigma\) 都有 \(\sigma(\alpha) \in \mathbf{L}\)
    3. 必然化规则(\(\text{nec}\)):如果 \(\alpha \in \mathbf{L}\),那么 \(\square \alpha \in \mathbf{L}\)

    \(\alpha \in \mathbf{L}\),则称公式 \(\alpha\)\(\mathbf{L}\) 的定理,记作 \(\vdash_{\mathbf{L}} \alpha\)

    1. 对任意框架 \(\mathfrak{F}=(W, R)\) 都有

      1. 如果 \(\mathfrak{F} \vDash \alpha\) 并且 \(\mathfrak{F} \vDash \alpha \rightarrow \beta\),那么 \(\mathfrak{F} \vDash \beta\)
      2. 如果 \(\mathfrak{F} \vDash \alpha\),那么 \(\mathfrak{F} \vDash \sigma(\alpha)\),其中 \(\sigma\) 为代入
      3. 如果 \(\mathfrak{F} \vDash \alpha\),那么 \(\mathfrak{F} \vDash \square \alpha\)

      于是对任意框架类 \(\mathcal{K}\)\(\mathbf{Log} (\mathcal{K})\) 是正规模态逻辑

    2. 若存在 \(\Phi\) 的有穷子集 \(\Phi_{0}\) 使得 \(\bigwedge \Phi_{0} \rightarrow \alpha \in \mathbf{L}\),则称 \(\alpha\)\(\Phi\)\(\mathbf{L}-\)演绎后承,记作 \(\Phi \vdash_{\mathbf{L}} \alpha\)

      1. 若存在公式 \(\alpha\) 使得 \(\alpha \notin \mathbf{L}\),则称正规模态逻辑 \(\mathbf{L}\) 是一致的,易知任意非空框架类 \(\mathcal{K}\) 的逻辑 \(\mathbf{Log} (\mathcal{K})\) 是一致的
      2. \(\Phi \nvdash_{\mathbf{L}} \perp\),则称公式集 \(\Phi\)\(\mathbf{L}-\)一致的
        1. \(\Phi\)\(\mathbf{L}-\)一致的并且不存在 \(\mathbf{L}-\)一致公式集 \(\Psi\) 使得 \(\Phi \subset \Psi\),则称公式集 \(\Pi\) 是极大 \(\mathbf{L}-\)一致的
        2. 对任意 \(\mathbf{L}-\)一致公式集 \(\Phi\),存在极大 \(\mathbf{L}-\)一致公式集 \(\Psi\) 使得 \(\Phi \subseteq \Psi\)
    3. 定义极小正规模态逻辑 \(\mathbf{K}\) 为模态公式集 \(\mathbf{K}=\bigcap \{\mathbf{L} \mid \mathbf{L}\) 是正规模态逻辑\(\}\),于是所有正规模态逻辑都是 \(\mathbf{K}\) 的扩张
      1. 对任意正规模态逻辑 \(\mathbf{L}_{1}\)\(\mathbf{L}_{2}\),若 \(\mathbf{L}_{1} \subseteq \mathbf{L}_{2}\),则称 \(\mathbf{L}_{1}\)\(\mathbf{L}_{2}\) 的子逻辑或 \(\mathbf{L}_{2}\)\(\mathbf{L}_{1}\) 的扩张
      2. 对任意正规模态逻辑 \(\mathbf{L}_{1}\)\(\mathbf{L}_{2}\),若 \(\mathbf{L}_{1} \subset \mathbf{L}_{2}\),则称 \(\mathbf{L}_{1}\)\(\mathbf{L}_{2}\) 的真子逻辑或 \(\mathbf{L}_{2}\)\(\mathbf{L}_{1}\) 的真扩张
    4. 任给正规模态逻辑 \(\mathbf{L}\) 和公式集 \(\Phi\),定义从 \(\mathbf{L}\)\(\Phi\) 生成的正规模态逻辑 \(\mathbf{L} \oplus \Phi=\bigcap \left\{\mathbf{L}^{\prime} \mid \mathbf{L} \cup \Phi \subseteq \mathbf{L}^{\prime}\right\}\)
      1. \(\Phi=\left\{\alpha_{1}, \cdots, \alpha_{n}\right\}\),则记 \(\mathbf{L} \oplus \Phi\)\(\mathbf{L} \oplus \alpha_{1} \cdots \oplus \alpha_{n}\)
      2. 定义 \(\mathbf{NExt}(\mathbf{L})\) 是由所有包含 \(\mathbf{L}\) 的正规模态逻辑组成的逻辑类
    5. \(\mathbf{L}=\mathbf{Log} (\mathbf{Fr}(\mathbf{L}))\),则称正规模态逻辑 \(\mathbf{L}\) 是完全的
  5. 正规模态逻辑 \(\mathbf{K}\) 的公理系统由公理模式和推理规则组成

    1. 公理模式

      1. \(\text{tau}\)):所有经典命题逻辑重言式的代入特例
      2. \(\text{K}\)):\(\square\left(p_{0} \rightarrow p_{1}\right) \rightarrow\left(\square p_{0} \rightarrow \square p_{1}\right)\)

      推理规则

      \[ \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \to \beta$} \AxiomC{$\alpha$} \RightLabel{ $(\text{mp})$} \BinaryInfC{$\beta$} \end{prooftree} \quad \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha$} \RightLabel{ $(\text{nec})$} \UnaryInfC{$\square \alpha$} \end{prooftree} \]
    2. 系统 \(\mathbf{K}\) 中一个推导是由公式组成的有穷树结构 \(\mathcal{D}\),其中每个节点或者是公理,或者是从子节点运用推理规则得到的

      1. \(\mathcal{D}, \mathcal{E}\) 等表示推导,\(|\mathcal{D}|\) 表示推导 \(\mathcal{D}\) 的高度,\(\begin{prooftree} \AxiomC{\(\mathcal D\)} \noLine \UnaryInfC{\(\alpha\)} \end{prooftree}\) 表示 \(\mathcal{D}\) 是以 \(\alpha\) 为根节点的推导
      2. 若在 \(\mathbf{K}\) 中存在以 \(\alpha\) 为根节点的推导,则称 \(\alpha\)\(\mathbf{K}\) 中可证(或称为 \(\mathbf{K}\) 的定理),记作 \(\vdash_{\mathbf{K}} \alpha\)
        1. 系统 \(\mathbf{K}\) 的所有定理的集合记为 \(\operatorname{Thm}(\mathbf{K})\)
        2. \(\vdash_{\mathbf{K}} \alpha_{i}(1 \leqslant i \leqslant n)\) 蕴涵 \(\vdash_{\mathbf{K}} \alpha\),则称以 \(\alpha_{1}, \cdots, \alpha_{n}\) 为前提并且以 \(\alpha\) 为结论的规则 \(\text{R}\)\(\mathbf{K}\) 中可允许
        3. 若存在有穷子集 \(\Phi_{0} \subseteq \Phi\) 使得 \(\vdash_{\mathbf{K}} \bigwedge \Phi_{0} \rightarrow \alpha\),则称公式 \(\alpha\) 是公式集 \(\Phi\)\(\mathbf{K}\) 中的演绎后承,记作 \(\Phi \vdash_{\mathbf{K}} \alpha\)
      3. 以下规则在 \(\mathbf{K}\) 可允许

        \[ \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \rightarrow \beta$} \RightLabel{ $(\square m)$} \UnaryInfC{$\square \alpha \rightarrow \square \beta$} \end{prooftree} \quad \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \rightarrow \beta$} \RightLabel{ $(\lozenge m)$} \UnaryInfC{$\lozenge \alpha \rightarrow \lozenge \beta$} \end{prooftree} \quad \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \leftrightarrow \beta$} \RightLabel{ (re)} \UnaryInfC{$\gamma \leftrightarrow \gamma(\alpha / \beta)$} \end{prooftree} \]

        其中 \(\gamma(\alpha / \beta)\) 是使用 \(\alpha\) 替换 \(\gamma\)\(\beta\) 的一次或多次出现得到的

      4. 以下公式在 \(\mathbf{K}\) 中可证

        1. \(\square(\alpha \wedge \beta) \leftrightarrow(\square \alpha \wedge \square \beta)\)
        2. \(\square \top \leftrightarrow \top\)
        3. \(\lozenge(\alpha \vee \beta) \leftrightarrow(\lozenge \alpha \vee \lozenge \beta)\)
        4. \(\lozenge \perp \leftrightarrow \perp\)
        5. \(\square \alpha \wedge \lozenge \beta \rightarrow \lozenge(\alpha \wedge \beta)\)
        6. \(\square(\alpha \vee \beta) \rightarrow(\square \alpha \vee \lozenge \beta)\)
        7. \((\square \alpha \vee \square \beta) \rightarrow \square(\alpha \vee \beta)\)
  6. 在系统 \(\mathbf{K}\) 上增加公理模式可得 \(\mathbf{K}\) 的扩张

    1. \((\text{D}): \lozenge T\),称 \(\mathbf{Fr}(\text{D})\) 为持续框架类
    2. \((\text{T}): \square p \rightarrow p\),称 \(\mathbf{Fr}(\text{T})\) 为自反框架类
    3. \((4): \square p \rightarrow \square \square p\),称 \(\mathbf{Fr}(4)\) 为对称框架类
    4. \((\text{B}): p \rightarrow \square \lozenge p\),称 \(\mathbf{Fr}(\text{B})\) 为传递框架类
    5. \((5): \lozenge p \rightarrow \square \lozenge p\),称 \(\mathbf{Fr}(5)\) 为欧性框架类

    以上公式的框架类都是一阶可定义的

    1. 常见的模态系统

      1. \(\mathbf{K D} = \mathbf{K} \oplus \lozenge \top\)
      2. \(\mathbf{K T} = \mathbf{K} \oplus \square p \rightarrow p\)
      3. \(\mathbf{K 4} = \mathbf{K} \oplus \square p \rightarrow \square \square p\)
      4. \(\mathbf{K B} = \mathbf{K} \oplus p \rightarrow \square \lozenge p\)
      5. \(\mathbf{K 5} = \mathbf{K} \oplus \lozenge p \rightarrow \square \lozenge p\)
      6. \(\mathbf{K D 4} = \mathbf{K D} \oplus \square p \rightarrow \square \square p\)
      7. \(\mathbf{K D 5} = \mathbf{K D} \oplus \lozenge p \rightarrow \square \lozenge p\)
      8. \(\mathbf{K D 4 5} = \mathbf{K D 4} \oplus \lozenge p \rightarrow \square \lozenge p\)
      9. \(\mathbf{K D B} = \mathbf{K D} \oplus p \rightarrow \square \lozenge p\)
      10. \(\mathbf{K T B} = \mathbf{K T} \oplus p \rightarrow \square \lozenge p\)
      11. \(\mathbf{K 4 B} = \mathbf{K 4} \oplus p \rightarrow \square \lozenge p\)
      12. \(\mathbf{K 4 5} = \mathbf{K 4} \oplus \lozenge p \rightarrow \square \lozenge p\)
      13. \(\mathbf{S 4} = \mathbf{K 4} \square p \rightarrow p\)
      14. \(\mathbf{S 5} = \mathbf{K T} \oplus \lozenge p \rightarrow \square \lozenge p\)
    2. 对任意模态系统 \(\mathbf{S}\),记号 \(\vdash_{\mathbf{S}} \alpha\) 表示 \(\alpha\)\(\mathbf{S}\) 中可证(或 \(\alpha\)\(\mathbf{S}\) 的定理),\(\operatorname{Thm}(\mathbf{S})\) 表示系统 \(\mathbf{S}\) 的所有定理的集合

    3. 对任意模态系统 \(\mathbf{S}_{1}, \mathbf{S}_{2}\),若 \(\operatorname{Thm}\left(\mathbf{S}_{1}\right) \subseteq \operatorname{Thm}\left(\mathbf{S}_{2}\right)\),则称 \(\mathbf{S}_{2}\)\(\mathbf{S}_{1}\) 的扩张,或称 \(\mathbf{S}_{1}\)\(\mathbf{S}_{2}\) 的子系统,记作 \(\mathbf{S}_{1} \subseteq \mathbf{S}_{2}\)

      对任意模态系统 \(\mathbf{S}_{1}, \mathbf{S}_{2}\),若 \(\operatorname{Thm}\left(\mathbf{S}_{1}\right) \subset \operatorname{Thm}\left(\mathbf{S}_{2}\right)\),则称 \(\mathbf{S}_{2}\)\(\mathbf{S}_{1}\) 的真扩张,或称 \(\mathbf{S}_{1}\)\(\mathbf{S}_{2}\) 的真系统,记作 \(\mathbf{S}_{1} \subset \mathbf{S}_{2}\)

    4. 对任意模态系统 \(\mathbf{S}\),若 \(\operatorname{Thm}(\mathbf{S})\) 是完全的,则称模态系统 \(\mathbf{S}\) 是完全的

      1. 对任意正规模态逻辑 \(\mathbf{L}\),若典范框架 \(\mathfrak{F}^{\mathbf{L}} \vDash \mathbf{L}\),则 \(\mathbf{L}\) 是完全的
      2. \(\mathbf{K}, \mathbf{K D}, \mathbf{K T}, \mathbf{K 4}, \mathbf{K B}, \mathbf{K 5}, \mathbf{K D 4}, \mathbf{K D 5}, \mathbf{K D 4 5}, \mathbf{K D B}, \mathbf{K T B}, \mathbf{K 4 B}, \mathbf{K 4 5}, \mathbf{S 4}, \mathbf{S 5}\) 都是完全的
  7. 一个模态词是由 \(\square, \lozenge, \neg\) 组成的有突长度的符号序列,所有模态词的集合是 \({\displaystyle \bigcup_{n<\omega}\{\square, \lozenge, \neg\}^{n}}\)

    1. \(\{\square, \lozenge, \neg\}^{n}\) 是长度为 \(n\) 的模态词,长度为 \(0\) 的模态词记为 \(\varepsilon\),称为空模态词
    2. \(M, N\) 等表示模态词(可带下标),\(\mathbf{S}\) 为任意模态系统
      1. 称模态词 \(M\)\(N\)\(\mathbf{S}\) 中等价当且仅当 \(\vdash_{\mathbf{S}} M p \leftrightarrow N p\),可知系统 \(\mathbf{K}\) 中有无穷多个不等价的模态词
      2. 称模态词 \(M\) 从属于 \(N\) 当且仅当 \(\vdash_{\mathbf{S}} M p \rightarrow N p\)
  8. 正规模态逻辑 \(\mathbf{L}\) 的典范模型 \(\mathfrak{M}^{\mathbf{L}}=(W^{\mathbf{L}}, R^{\mathbf{L}}, V^{\mathbf{L}})\) 定义为

    1. \(W^{\mathbf{L}}=\{u \mid u\) 是极大 \(\mathbf{L}-\)一致公式集\(\}\)
    2. \(u R^{\mathbf{L}} v\) 当且仅当 \(\{\alpha \mid \square \alpha \in u\} \subseteq v\)
    3. 对每个命题变元 \(p \in \mathbf{Prop}\)\(V^{\mathbf{L}}(p)=\left\{u \in W^{\mathbf{L}} \mid p \in u\right\}\)

    称典范模型中的框架 \(\mathfrak{F}^{\mathbf{L}}=(W^{\mathbf{L}}, R^{\mathbf{L}})\)\(\mathbf{L}\) 的典范框架

    1. 对正规模态逻辑 \(\mathbf{L}\) 的典范模型 \(\mathfrak{M}^{\mathbf{L}}=\left(W^{\mathbf{L}}, R^{\mathbf{L}}, V^{\mathbf{L}}\right)\)
      1. \(u R^{\mathbf{L}} v\) 当且仅当 \(\{\lozenge \alpha \mid \alpha \in v\} \subseteq u\)
      2. \(u R^{\mathbf{L}} v\) 当且仅当 \(\{\neg \square \alpha \mid \neg \alpha \in v\} \subseteq u\)
      3. \(u R^{\mathbf{L}} v\) 当且仅当 \(\{\neg \alpha \mid \neg \lozenge \alpha \in u\} \subseteq v\)
    2. 对典范模型 \(\mathfrak{M}^{\mathbf{L}}=\left(W^{\mathbf{L}}, R^{\mathbf{L}}, V^{\mathbf{L}}\right)\)\(u \in W^{\mathbf{L}}\),若 \(\square \alpha \notin u\),则存在 \(v \in W^{\mathbf{L}}\) 使得 \(u R^{\mathbf{L}} v\) 并且 \(\alpha \notin v\)
    3. 对任意正规模态逻辑 \(\mathbf{L}\) 的典范模型 \(\mathfrak{M}^{\mathbf{L}}\) 和公式 \(\alpha\)\(\mathfrak{M}^{\mathbf{L}}, u \vDash \alpha\) 当且仅当 \(\alpha \in u\)
    4. 若对任意正规模态逻辑 \(\mathbf{L}\) 使得 \(\alpha \in \mathbf{L}\) 都有 \(\mathfrak{F}^{\mathbf{L}} \vDash \alpha\),则称 \(\alpha\) 是典范的.可知 \((\text{D}), (\text{T}), (4), (\text{B}), (5)\) 都是典范的

4.3 代数逻辑

4.3.1 偏序代数逻辑

  1. 类型即 \(\tau=(F, \Omega)\),其中 \(F\) 是函数符号集合,\(\Omega: F \rightarrow \omega\) 是函数使得任意 \(f \in F\) 都有元数 \(\Omega(f)\),称 \(0\) 元函数为常元
  2. 对任意类型 \(\tau=(F, \Omega)\),一个 \(\tau\) 型代数 \(\mathbf{A}=\left(A, F^{A}\right)\),其中论域 \(A\) 是非空集,\(F^{A}\) 是集合 \(\mathbf{A}\)\(\tau\) 型函数集
    1. 对任意类型 \(\tau=(F, \Omega)\),集合 \(A\) 上一个 \(\tau\) 型函数集是 \(F^{A}=\left\{f^{A} \mid f^{A}: A^{\Omega(f)} \rightarrow A\right.\)\(A\) 上的 \(\Omega(f)\) 元函数且 \(f \in F\}\)
    2. 偏序 \(\tau\) 型代数即 \(\mathbf{A}=\left(A, F^{A}, \leqslant\right)\),其中 \(\left(A, F^{A}\right)\)\(\tau\) 型代数,\(\leqslant\)\(A\) 上的偏序
  3. 对类型 \(\tau=(F, \Omega)\),一个 \(\tau\) 型形式语言 \(\mathscr{L}\) 的初始符号由可数的变元集 \(\mathcal{V}=\left\{p_{i} \mid i \in \omega\right\}\) 与函数符号集 \(F\) 组成

    1. 归纳定义 \(\mathscr{L}\) 的项集 \(T\) 如下

      \[ T \ni \alpha := p \mid f \alpha_{1} \cdots \alpha_{\Omega(f)} \]

      其中 \(p \in \mathcal{V}\)\(f \in F\)

      1. \(\Omega(f)=0\) 时,\(f \alpha_{1} \cdots \alpha_{\Omega(f)}\) 是常元,用 \(a, b, c\) 等表示
      2. \(\operatorname{var}(\alpha)\) 表示 \(\alpha\) 中所有变元的集合,\(\alpha\left(p_{1}, \cdots, p_{n}\right)\) 表示 \(\operatorname{var}(\alpha) \subseteq\left\{p_{1}, \cdots, p_{n}\right\}\)
      3. 形式语言 \(\mathscr{L}\) 的项代数定义为 \(\tau\) 型代数 \(\mathfrak{T}=\left(T, F^{T}\right)\),其中对每个 \(f \in F\) 都有 \(f^{T}\left(\alpha_{1}, \cdots, \alpha_{\Omega(f)}\right)= f \alpha_{1} \cdots \alpha_{\Omega(f)}\)
    2. \(\alpha\) 的复杂度 \(d(\alpha)\) 归纳定义如下

      \[ \begin{aligned} d(p)&=0=d(f), & p \in \mathcal{V}, \Omega(f)=0 \\ d\left(f \alpha_{1} \cdots \alpha_{\Omega(f)}\right)&=\max \left\{d\left(\alpha_{1}\right), \cdots, d\left(\alpha_{\Omega(f)}\right)\right\}+1, & \Omega(f)>0 \end{aligned} \]
    3. \(\alpha\) 的所有子项的集合 \(\operatorname{ST}(\alpha)\) 归纳定义如下

      \[ \begin{aligned} \operatorname{ST}(p)&=\{p\} \\ \operatorname{ST}\left(f \alpha_{1} \cdots \alpha_{\Omega(f)}\right)&=\operatorname{ST}\left(\alpha_{1}\right) \cup \cdots \cup \operatorname{ST}\left(\alpha_{\Omega(f)}\right) \cup\left\{f \alpha_{1} \cdots \alpha_{\Omega(f)}\right\} \end{aligned} \]
    4. 一个代入是函数 \(\sigma: \mathcal{V} \rightarrow T\).对任意代入 \(\sigma\),函数 \(\widehat{\sigma}: \mathcal{T} \rightarrow \mathcal{T}\) 归纳定义如下

      \[ \begin{aligned} \widehat{\sigma}(p)&=\sigma(p) \\ \widehat{\sigma}\left(f \alpha_{1} \cdots \alpha_{\Omega(f)}\right)&=f \widehat{\sigma}\left(\alpha_{1}\right) \cdots \widehat{\sigma}\left(\alpha_{\Omega(f)}\right) \end{aligned} \]

      对任意项 \(\alpha\left(p_{1}, \cdots, p_{n}\right)\)\(\beta_{1}, \cdots, \beta_{2}\)\(\alpha\left(p_{1} / \beta_{1}, \cdots, p_{n} / \beta_{n}\right)\) 表示分别用 \(\beta_{1}, \cdots, \beta_{n}\) 统一代入 \(p_{1}, \cdots, p_{n}\) 得到的项

    5. 一个后承是形如 \(\alpha \vdash \beta\) 的表达式,其中 \(\alpha, \beta \in T\)

      1. \(\alpha \approx \beta\) 表示后承集 \(\{\alpha \vdash \beta, \beta \vdash \alpha\}\)
      2. 一个后承规则 \((\text{R})\) 是以后承为前提与结论的推理规则
  4. \(L\) 是满足以下条件的后承集

    1. 自反性:对所有 \(\alpha \in T\) 都有 \(\alpha \vdash \alpha \in L\)
    2. 传递性:\(L\) 对于以下切割规则封闭

      \[ \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta$} \AxiomC{$\beta \vdash \gamma$} \RightLabel{ (Cut)} \BinaryInfC{$\alpha \vdash \gamma$} \end{prooftree} \]
    3. 代入封闭性: \(L\) 对于以下代入规则封闭

      \[ \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta$} \RightLabel{ (Sub)} \UnaryInfC{$\widehat{\sigma}(\alpha) \vdash \widehat{\sigma}(\beta)$} \end{prooftree} \]

      其中 \(\sigma\) 是任意代入

    则称 \(L\)\(\tau\) 型代数逻辑

    1. 对任意 \(\tau\) 型代数逻辑 \(L_{1}\)\(L_{2}\)\(L_{1} \cap L_{2}\)\(\tau\) 型代数逻辑,定义 \(L_{1} \oplus L_{2}\) 为包含 \(L_{1} \cup L_{2}\) 的最小 \(\tau\) 型代数逻辑
    2. 偏序 \(\tau\) 型代数 \(\mathbf{A}=\left(A, F^{A}, \leqslant\right)\) 中的赋值是一个函数 \(\theta: \mathcal{V} \rightarrow A\)

      1. 一个代数模型是 \(\mathbf{M}=(\mathbf{A}, \theta, \leqslant)\)
      2. 对任意代数模型 \(\mathbf{M}=(\mathbf{A}, \theta, \leqslant)\),函数 \(\widehat{\theta}: T \rightarrow T\) 归纳定义如下

        \[ \begin{aligned} \widehat{\theta}(p) & =\theta(p), & p \in \mathcal{V} \\ \widehat{\theta}\left(f\left(\alpha_{1}, \cdots, \alpha_{\Omega f}\right)\right) & =f^{A}\left(\widehat{\theta}\left(\alpha_{1}\right), \cdots, \widehat{\theta}\left(\alpha_{\Omega(f)}\right)\right), & f \in F \end{aligned} \]
    3. \(\widehat{\theta}(\alpha) \leqslant \widehat{\theta}(\beta)\),则称 \(\mathbf{M}\) 满足后承 \(\alpha \vdash \beta\),记作 \(\alpha \vDash_{\mathbf{M}} \beta\)

      1. \(\alpha \vDash_{\mathbf{M}} \beta\) 并且 \(\beta \vDash_{\mathbf{M}} \alpha\),则称 \(\mathbf{M}\) 满足 \(\alpha \approx \beta\),记作 \(\mathbf{M} \vDash \alpha \approx \beta\)
      2. 若存在代数模型 \(\mathbf{M}\) 使得 \(\alpha \vDash_{\mathbf{M}} \beta\),则称 \(\alpha \vdash \beta\) 可满足;若存在代数模型 \(\mathbf{M}\) 使得 \(\mathbf{M} \vDash \alpha \approx \beta\),则称 \(\alpha \approx \beta\) 可满足
    4. 若对 \(\mathbf{A}\) 中任意赋值 \(\theta\) 都有 \(\alpha \vDash_{(\mathbf{A}, \theta)} \beta\),则称 \(\alpha \vdash \beta\) 在偏序 \(\tau\) 型代数 \(\mathbf{A}\) 上有效,记作 \(\alpha \vDash_{\mathbf{A}} \beta\)

      若对 \(\mathbf{A}\) 中任意赋值 \(\theta\) 都有 \((\mathbf{A}, \theta) \vDash \alpha \approx \beta\),则称 \(\alpha \approx \beta\) 在偏序 \(\tau\) 型代数 \(\mathbf{A}\) 上有效,记作 \(\mathbf{A} \vDash \alpha \approx \beta\)

    5. 若对所有 \(\mathbf{A} \in \mathcal{K}\) 都有 \(\alpha \vDash_{\mathbf{A}} \beta\),则称 \(\alpha \vdash \beta\) 在偏序 \(\tau\) 型代数类 \(\mathcal{K}\) 上有效,记作 \(\alpha \vDash_{\mathcal{K}} \beta\)

      1. 若对所有 \(\mathbf{A} \in \mathcal{K}\) 都有 \(\mathbf{A} \vDash \alpha \approx \beta\),则称 \(\alpha \approx \beta\) 在偏序 \(\tau\) 型代数类 \(\mathcal{K}\) 上有效,记作 \(\mathcal{K} \vDash \alpha \approx \beta\)
      2. 定义 \(\mathbf{Log} (\mathcal{K})=\{\alpha \vdash \beta \mid \alpha \vDash_{\mathcal{K}} \beta\}\),称为 \(\mathcal{K}\) 的代数逻辑
        1. 对任意偏序 \(\tau\) 型代数类 \(\mathcal{K},\mathbf{Log} (\mathcal{K})\)\(\tau\) 型代数逻辑
        2. 对任意偏序 \(\tau\) 型代数类 \(\mathcal{K}\) 和项 \(\alpha, \beta, \chi \in T\),若 \(\mathcal{K} \vDash \alpha \approx \beta\),则 \(\mathcal{K} \vDash \chi \approx \chi(\alpha / \beta)\)

4.3.2 格代数逻辑

  1. 定义 \(\mathbb{L}\) 为所有格代数 \(\mathbf{A} = (A, \{\wedge, \vee\})\) 的类,其后承系统 \(\mathbf{L}\) 由如下公理和规则组成

    1. 公理:\(p \vdash p \ (\text{Id})\)

      逻辑规则(\(i = 1, 2\),结论中带二元联结词的项称为主项)

      \[ \displaylines{ \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha_{i} \vdash \beta$} \RightLabel{ $(\wedge\!\vdash)$} \UnaryInfC{$\alpha_{1} \wedge \alpha_{2} \vdash \beta$} \end{prooftree} \quad \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta_{1}$} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta_{2}$} \RightLabel{ $(\vdash\!\wedge)$} \BinaryInfC{$\alpha \vdash \beta_{1} \wedge \beta_{2}$} \end{prooftree} \\[0.5em] \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha_{1} \vdash \beta$} \AxiomC{$\alpha_{2} \vdash \beta$} \RightLabel{ $(\vee\!\vdash)$} \BinaryInfC{$\alpha_{1} \vee \alpha_{2} \vdash \beta$} \end{prooftree} \quad \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta_{i}$} \RightLabel{ $(\vdash\!\vee)$} \UnaryInfC{$\alpha \vdash \beta_{1} \vee \beta_{2}$} \end{prooftree} } \]

      切割规则

      \[ \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta$} \AxiomC{$\beta \vdash \gamma$} \RightLabel{ (Cut)} \BinaryInfC{$\alpha \vdash \gamma$} \end{prooftree} \]
    2. 若在 \(\mathbf{L}\) 中存在以 \(\alpha \vdash \beta\) 为根节点的推导,则称后承 \(\alpha \vdash \beta\)\(\mathbf{L}\) 中可推导,记作 \(\alpha \vdash_{\mathbf{L}} \beta\)

      1. \(\alpha \vdash_{\mathbf{L}} \alpha\)
      2. \(\alpha \wedge(\beta \wedge \gamma) \vdash_{\mathbf{L}}(\alpha \wedge \beta) \wedge \gamma\)
      3. \((\alpha \wedge \beta) \wedge \gamma \vdash_{\mathbf{L}} \alpha \wedge(\beta \wedge \gamma)\)
      4. \(\alpha \vee(\beta \vee \gamma) \vdash_{\mathbf{L}}(\alpha \vee \beta) \vee \gamma\)
      5. \((\alpha \vee \beta) \vee \gamma \vdash_{\mathbf{L}} \alpha \vee(\beta \vee \gamma)\)
      6. \(\alpha \wedge \beta \vdash_{\mathbf{L}} \beta \wedge \alpha\)
      7. \(\alpha \vee \beta \vdash_{\mathbf{L}} \beta \vee \alpha\)
      8. \(\alpha \wedge \alpha \vdash_{\mathbf{L}} \alpha\)
      9. \(\alpha \vdash_{\mathbf{L}} \alpha \wedge \alpha\)
      10. \(\alpha \vee \alpha \vdash_{\mathbf{L}} \alpha\)
      11. \(\alpha \vdash_{\mathbf{L}} \alpha \vee \alpha\)
      12. \(\alpha \wedge(\alpha \vee \beta) \vdash_{\mathbf{L}} \alpha\)
      13. \(\alpha \vdash_{\mathbf{L}} \alpha \wedge(\alpha \vee \beta)\)
      14. \(\alpha \vee(\alpha \wedge \beta) \vdash_{\mathbf{L}} \alpha\)
      15. \(\alpha \vdash_{\mathbf{L}} \alpha \vee(\alpha \wedge \beta)\)
      16. \((\alpha \wedge \beta) \vee(\alpha \wedge \gamma) \vdash_{\mathbf{L}} \alpha \wedge(\beta \vee \gamma)\)
      17. \(\alpha \vee(\beta \wedge \gamma) \vdash_{\mathbf{L}}(\alpha \vee \beta) \wedge(\alpha \vee \gamma)\)
    3. 以下规则在 \(\mathbf{L}\) 中可允许

      \[ \displaylines{ \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta$} \RightLabel{ $(\wedge \mathrm{M})$} \UnaryInfC{$\alpha \wedge \gamma \vdash \beta \wedge \gamma$} \end{prooftree} \quad \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta$} \RightLabel{ $(\vee \mathrm{M})$} \UnaryInfC{$\alpha \vee \gamma \vdash \beta \vee \gamma$} \end{prooftree} \\[0.5em] \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta$} \AxiomC{$\gamma \vdash \delta$} \RightLabel{ $(\wedge)$} \BinaryInfC{$\alpha \wedge \gamma \vdash \beta \wedge \delta$} \end{prooftree} \quad \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta$} \AxiomC{$\gamma \vdash \delta$} \RightLabel{ $(\vee)$} \BinaryInfC{$\alpha \vee \gamma \vdash \beta \vee \delta$} \end{prooftree} } \]
    4. 可靠性:若 \(\alpha \vdash_{\mathbf{L}} \beta\),则 \(\alpha \vDash_{\mathbb{L}} \beta\)

    5. 完全性:若 \(\alpha \vDash_{\mathbb{L}} \beta\),则 \(\alpha \vdash_{\mathbf{L}} \beta\)
    6. 切割消除:若 \(\alpha \vdash_{\mathbf{L}} \beta\),则 \(\alpha \vdash \beta\)\(\mathbf{L}\) 中有不使用 \(\text{Cut}\) 的推导
      1. \(\mathbf{L}^{*}\) 是从 \(\mathbf{L}\) 删除切割规则 \(\text{Cut}\) 得到的后承演算,则对任意项 \(\alpha, \beta\)\(\alpha \vdash_{\mathbf{L}} \beta\) 当且仅当 \(\alpha \vdash_{\mathbf{L}^{*}} \beta\)
      2. 子项性质:设 \(\alpha \vdash_{\mathbf{L}} \beta\),则 \(\alpha \vdash \beta\)\(\mathbf{L}\) 中有推导 \(\mathcal{D}\) 使得其中出现的每个项都属于 \(\operatorname{ST}(\alpha) \cup \operatorname{ST}(\beta)\)
      3. \(\mathbf{L}\) 是可判定的
  2. 定义 \(\mathbb{BL}\) 为所有有界格代数 \(\mathbf{A} = (A, \{\wedge, \vee, \bot, \top\})\) 的类,其后承系统 \(\mathbf{BL}\)\(\mathbf{L}\) 上增加如下公理

    1. \(\alpha \vdash \top \ (\top)\)
    2. \(\perp \vdash \alpha \ (\perp)\)

    \(\alpha \vdash_{\mathbf{BL}} \beta\) 表示 \(\alpha \vdash \beta\)\(\mathbf{BL}\) 中可推导

    1. 对任意 \(\alpha, \beta\)\(\alpha \vdash_{\mathbf{BL}} \beta\) 当且仅当 \(\alpha \vDash_{\mathbb{BL}} \beta\)
    2. \(\alpha \vdash_{\mathbf{BL}} \beta\),则 \(\alpha \vdash \beta\)\(\mathbf{BL}\) 中有不使用 \(\text{Cut}\) 的推导
      1. \(\alpha \vdash_{\mathbf{BL}} \beta\),则 \(\alpha \vdash \beta\)\(\mathbf{BL}\) 中有推导 \(\mathcal{D}\) 使得其中出现的每个项都属于 \(\operatorname{ST}(\alpha) \cup \operatorname{ST}(\beta)\)
      2. 后承演算 \(\mathbf{BL}\) 是可判定的
  3. 定义 \(\mathbb{DL}\) 为所有分配格代数 \(\mathbf{A} = (A, \{\wedge, \vee\})\) 的类,其后承系统 \(\mathbf{DL}\)\(\mathbf{L}\) 上增加公理 \(\alpha \wedge(\beta \vee \gamma) \vdash(\alpha \wedge \beta) \vee(\alpha \wedge \gamma) \ (\text{D})\) 得来

    \(\alpha \vdash_{\mathbf{BL}} \beta\) 表示 \(\alpha \vdash \beta\)\(\mathbf{BL}\) 中可推导

    1. 对任意 \(\alpha, \beta\)\(\alpha \vdash_{\mathbf{DL}} \beta\) 当且仅当 \(\alpha \vDash_{\mathbb{DL}} \beta\)
    2. \(\mathbf{DL}\) 没有切割消除性质
  4. 定义 \(\mathbb{BDL}\) 为所有有界分配格代数 \(\mathbf{A} = (A, \{\wedge, \vee, \bot, \top\})\) 的类,其后承系统 \(\mathbf{BDL}\)\(\mathbf{BL}\) 上增加公理 \((\text{D})\) 得来

  5. 定义 \(\mathbb{B}\) 为所有 \(\text{Boole}\) 代数 \(\mathbf{A} = (A, \{\wedge, \vee, \bot, \top, '\})\) 的类,其后承系统 \(\mathbf{B}\) 由如下公理和规则组成

    1. 公理模式

      1. \(\alpha \vdash \alpha \ (\text{Id})\)
      2. \(\alpha \wedge(\beta \vee \gamma) \vdash(\alpha \wedge \beta) \vee(\alpha \wedge \gamma) \ (\text{D})\)
      3. \((\alpha \wedge \beta)' \vdash \alpha' \vee \beta' \ (\text{DM1})\)
      4. \(\alpha' \wedge \beta' \vdash (\alpha \vee \beta)' \ (\text{DM2})\)
      5. \(\alpha'' \vdash \alpha \ (\text{DN1})\)
      6. \(\alpha \vdash \alpha'' \ (\text{DN2})\)

      逻辑规则(\(i = 1, 2\),结论中带二元联结词的项称为主项)

      \[ \displaylines{ \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha_{i} \vdash \beta$} \RightLabel{ $(\wedge\!\vdash)$} \UnaryInfC{$\alpha_{1} \wedge \alpha_{2} \vdash \beta$} \end{prooftree} \quad \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta_{1}$} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta_{2}$} \RightLabel{ $(\vdash\!\wedge)$} \BinaryInfC{$\alpha \vdash \beta_{1} \wedge \beta_{2}$} \end{prooftree} \\[0.5em] \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha_{1} \vdash \beta$} \AxiomC{$\alpha_{2} \vdash \beta$} \RightLabel{ $(\vee\!\vdash)$} \BinaryInfC{$\alpha_{1} \vee \alpha_{2} \vdash \beta$} \end{prooftree} \quad \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta_{i}$} \RightLabel{ $(\vdash\!\vee)$} \UnaryInfC{$\alpha \vdash \beta_{1} \vee \beta_{2}$} \end{prooftree} \\[0.5em] \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta$} \RightLabel{ (CP)} \UnaryInfC{$\beta' \vdash \alpha'$} \end{prooftree} } \]

      切割规则

      \[ \begin{prooftree} \AxiomC{$\alpha \vdash \beta$} \AxiomC{$\beta \vdash \gamma$} \RightLabel{ (Cut)} \BinaryInfC{$\alpha \vdash \gamma$} \end{prooftree} \]

      \(\alpha \vdash_{\mathbf{B}} \beta\) 表示 \(\alpha \vdash \beta\)\(\mathbf{B}\) 中可推导,\(\alpha \vdash_{n} \beta\) 表示 \(\alpha \vdash \beta\) 有高度不超过 \(n\) 的推导

    2. 对任意 \(\alpha, \beta\)\(\alpha \vdash_{\mathbf{B}} \beta\) 当且仅当 \(\alpha \vDash_{\mathbb{B}} \beta\)

    3. \(\mathbf{B}\) 中切割规则 \(\text{Cut}\) 是不可消除的